Бичих зөвлөгөө and File:Libre-2.jpg: Difference between pages

From Mongolian script
(Difference between pages)
Jump to navigation Jump to search
Ariungoo (talk | contribs)
47 edits
 
Ariungoo (talk | contribs)
47 edits
No edit summary
 
Line 1: Line 1:
= Бичих зөвлөмж =
== Бэлтгэл ==
Монгол бичихээр компьютерт бичихийн тулд дараах үндсэн алхмуудыг дагаарай.
# Фонт
#; Монгол бичгийн фонт суулгах [https://wiki.mngl.net/index.php?title=%D0%A1%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%85_%D0%B7%D0%B0%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%80#.D0.A4.D0.BE.D0.BD.D1.82_.D1.81.D1.83.D1.83.D0.BB.D0.B3.D0.B0.D1.85 заавар]
# Гарын драйвер
#; Өөрийн үйлдлийн системд тохирсон гарын драйвер суулгах [https://wiki.mngl.net/index.php?title=%D0%A1%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%85_%D0%B7%D0%B0%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%80#.D0.93.D0.B0.D1.80.D1.8B.D0.BD_.D0.B4.D1.80.D0.B0.D0.B9.D0.B2.D0.B5.D1.80_.D1.81.D1.83.D1.83.D0.BB.D0.B3.D0.B0.D1.85 заавар]
# Бичвэрийн программ
#; Монгол бичгээр босоо чиглэлд бичихийн тулд босоо чиглэл дэмждэг бичвэрийн программ байх шаардлагатай.
#;* Виндоус үйлдлийн системд Майкрософт оффис 2007 ба түүнээс шинэ хувилбар
#;* Мак үйлдлийн системд Лайбре оффис
#;* Линүкс үйлдлийн системд Лайбре оффис юм уу Опеноффис дээр бичихийг зөвлөж байна.
#; Хэрвээ танд оффис байхгүй бол үйлдлийн системдээ тохирсон төлбөргүй, нээлттэй эх бүхий [https://www.libreoffice.org/download/download/ Лайбре оффис], [http://www.openoffice.org/download/ Опен оффис]ыг татаж аваарай.
# Гарын байрлал
#; Доорх зурагт монгол бичгийн гарын байрлалыг харуулав.
#; Анхаарах <nowiki>:</nowiki> Монгол бичгийн гарын байрлал нь латин цагаан толгойн qwerty байрлалтай бараг адил бөгөөд Гэ-f, Га-g, Ха-h, Хэ-k үсгүүд дээр тус тус байршиж байгааг анхаарна уу.
[[File:keyboard-layout.png|710px|center|alt=Гарын байрлал|Гарын байрлал ]]


== Оффисын программууд дээр бичих ==
=== Майкрософт оффис ===
Майкрософт оффис нь 2007 ба түүнээс шинэ хувилбартаа босоо чиглэл дэмждэг болсон. Та майкрософт оффист монгол бичгээр босоо чиглэлд бичихдээ дараах алхмуудыг дагана уу.
'''БАРИМТЫН ТОХИРГОО'''
{| class="wikitable"
|-
|'''1. Хэлээ сонгох:'''<br>
Хэлээ "Mongolian (Traditional Mongolian, Mongolia)" болгон сонгох (Таны үйлдлийн систем виндоус 7 бол "Mongolian (Traditional Mongolian, PRC)"-г сонгоно)<br>
[https://wiki.mngl.net/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D1%87%D0%B8%D1%85_%D0%B7%D3%A9%D0%B2%D0%BB%D3%A9%D0%B3%D3%A9%D3%A9#.D0.91.D1.8D.D0.BB.D1.82.D0.B3.D1.8D.D0.BB Бэлтгэл] хэсэгт гарын драйвер суулгаснаар таны хэлний сонголтод монгол бичиг орж ирсэн байх болно.
|
[[File:Language_bar.PNG|border|300px|center|alt=Хэл сонгох|Хэл сонгох]]<br>
|-
|'''2. Майкрософт оффист босоо чиглэл идэвхжүүлэх:'''<br>
Оффисын Page Layout цэсний Text Direction-аас Vertical for Mongolian-ыг сонгон босоо чиглэл идэвхжүүлнэ.
|
[[File:Text_direction.PNG|border|300px|center|alt=Босоо чиглэл|Босоо чиглэл]]<br>
|-
| colspan="2" |'''3. Бичих:'''<br>
Тунгаамал загварыг дэмжсэн фонт сонгоно. (MongolianScript, Classical Mongolian Dashtseden гэх мэт)<br>
Ингээд л шууд бичиж эхэлнэ.<br>
[[=Фонт сонгох|Фонт сонгох]]
|}
=== Лайбре оффис ===
Та Лайбре оффист монгол бичгээр босоо чиглэлд бичихдээ дараах алхмуудыг дагана уу.<br>
'''ҮНДСЭН ТОХИРГОО'''
{| class="wikitable"
|-
|'''CTL идэвхжүүлэх алхам 1:'''<br>
CTL буюу "Төвөгтэй бичвэрийг зураглах" сонголтыг идэвхжүүлэхдээ Tools->Language->For All Text->More-г сонгоно.
|
[[File:Libre-1.png|border|300px|center|alt=CTL идэвхжүүлэх|CTL идэвхжүүлэх]]
|
|-
|'''CTL идэвхжүүлэх алхам 2:'''<br>
Гарч ирсэн цонхноос Asian болон Complex text layout-г идэвхжүүлэн Apply дарна.
|
[[https://wiki.mngl.net/index.php?title=File:Libre-2.jpeg=CTL идэвхжүүлэх|CTL идэвхжүүлэх]]
|
|-
|'''CTL-ийн үндсэн фонт сонгох:'''<br>
CTL-ийн үндсэн фонтоор монгол бичгийн фонт сонгосноор таныг монгол бичгээр бичиж эхлэхэд автоматаар танин тухайн фонт руу шилжинэ.<br>
Basic Fonts(CTL) рүү орон фонтыг монгол бичгийн фонт болгон тохируулна
|
[[File:Libre-3.png|border|300px|center|alt=Фонт тохируулах|Фонт тохируулах]]
|
|}
'''Санамж: Эдгээр алхмуудыг нэг удаа тохируулахад таны тохиргоо хадгалагдах тул оффис нээх бүрдээ тохируулах шаардлагагүй. '''<br>
'''БАРИМТЫН ТОХИРГОО'''
{| class="wikitable"
|-
|'''Босоо чиглэл идэвхжүүлэх алхам 1:'''<br>
Format цэсний Page-ийг сонгоно.
|
[[File:Libre-4.png|border|300px|center|alt=Босоо чиглэл тохируулах|Босоо чиглэл тохируулах]]
|
|-
|'''Босоо чиглэл идэвхжүүлэх алхам 2:'''<br>
Text direction-ээс Left-to-right(vertical) сонгоно. Ингэснээр та тухайн баримтад босоо чиглэлд бичих боломжтой болно.<br>
'''Санамж:''' Хэрвээ таны оффис хуучирсан хувилбар бол энэ хэсэгт Left-to-right(vertical) сонголт гарч ирэхгүй. Тиймээс оффисоо шинэчлэх эсвэл [https://wiki.mngl.net/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D1%87%D0%B8%D1%85_%D0%B7%D3%A9%D0%B2%D0%BB%D3%A9%D0%B3%D3%A9%D3%A9#.D0.9E.D0.BF.D0.B5.D0.BD_.D0.BE.D1.84.D1.84.D0.B8.D1.81 энэ] хэсэгт бичсэнчлэн загвар файлыг Лайбре оффисоор нээн бичнэ.
|
[[https://wiki.mngl.net/images/c/c3/CTL3.jpg=Босоо чиглэл тохируулах|Босоо чиглэл тохируулах]]
|
|-
|'''Монгол бичгээр бичих:'''<br>
1. Хэлний сонголтоос "Mongolian (Mongolian script, Bolorsoft)"-г сонгоно.<br>
2. Бичнэ.
|
[[File:Libre-6.png|border|300px|center|alt=Бичих|Бичих]]
|
|}
=== Опен оффис ===
Опен оффис монгол бичгийн босоо чиглэл дэмждэг боловч тохиргоо нь нээгдээгүй тул загвар файлын тусламжтай бичнэ. Ийнхүү бичихдээ дараах алхмуудыг дагна уу.
'''Опен оффист бичих заавар'''
{| class="wikitable"
|-
|'''Загвар файл татаж авах:'''<br>
Энэ [https://www.mngl.net/downloads/templates/mongolian_script.ott холбоос]оор орж загвар файл татаж авна. Татсан загвар файл дээр хулганын баруун товчийг дарж "Open with"-ыг сонгоно.
|
[[File:Open-1.PNG|border|300px|center|alt=Загвар файл нээх|Загвар файл нээх]]
|
|-
|'''Загвар файл нээх:'''<br>
Гарч ирсэн цонхноос Опен оффис программыг сонгоно. Цаашид энэ файлыг дандаа Опен оффисоор нээхийг хүсвэл "Always use this app to open .ott files" цонхыг идэвхжүүлэн OK дарна.
|
[[File:Open-2.PNG|border|300px|center|alt=Загвар файл нээх|Загвар файл нээх]]
|
|-
|colspan=2 |'''Загвар файл нээх:'''<br>
Нээгдсэн загвар файл дараах байдалтай харагдана. Үсгийн фонт өөр харагдаж байвал танд тухайн фонт суугаагүй байна гэсэн үг. (Фонтуудыг https://www.mngl.net/download/ хаягаас татаж авна.)<br>
Та монгол бичгээр бичих бүрдээ энэхүү файлыг засварлан бичиж болно.<br>
[[File:Open-3.PNG|border|600px|center|alt=Загвар файл нээх|Загвар файл нээх]]
|-
|'''Хэл сонгох:'''<br>
Хэлээ "Mongolian (Traditional Mongolian, Mongolia)" болгон сонгоно. (Таны үйлдлийн систем виндоус 7 бол "Mongolian (Traditional Mongolian, PRC)"-г сонгоно)<br>
[https://wiki.mngl.net/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D1%87%D0%B8%D1%85_%D0%B7%D3%A9%D0%B2%D0%BB%D3%A9%D0%B3%D3%A9%D3%A9#.D0.91.D1.8D.D0.BB.D1.82.D0.B3.D1.8D.D0.BB Бэлтгэл] хэсэгт гарын драйвер суулгаснаар таны хэлний сонголтод монгол бичиг орж ирсэн байх болно.<br>
Ингээд Опен оффис программ дээр босоо чиглэлд бичих боломжтой боллоо.
|
[[File:Language_bar.PNG|border|300px|center|alt=Хэл сонгох|Хэл сонгох]]
|
|
|}
'''Санамж: Хэрвээ та Мак үйлдлийн системийн хэрэглэгч бол Опен оффисын Мак дээрх хувилбар чиглэлийн алдаатай тул ижил төстэй Лайбре оффис программыг хэрэглэхийг зөвлөж байна.'''<br>
== Гарын байрлал ==
Монгол бичгээр хурдан, зөв бичихийн тулд гарын байрлал болон тусгай тэмдэгтүүдийн талаар мэдэх шаардлагатай.
[[File:keyboard-layout.png|710px|center|alt=Гарын байрлал|Гарын байрлал ]]
=== Тусгай тэмдэгтийн тайлбар ===
{| class="wikitable"
|-
! rowspan="2" | Латин товч !! rowspan="2" | Нэр !! colspan="3" | Жишээ !! rowspan="2" | Тайлбар
|-
! Монгол бичгээр !! Дарах товч !! Кириллээр
|-
| Shift+1 <br/>(Shift+хувилбарт үсгүүд)
||Хувилбар сонгуур <br/>(FVS - <br/>Free variation selector)
||{{Mongol|ᠠᠲ᠋ᠣᠮ <br/>ᠡᠳ᠋ <br/> ᠳ᠋ᠤᠭᠠᠷ <br/> ᠳ᠋ᠦ᠋ᢉᠡᠷ <br/>ᠯᠧᠨ᠋ᠲ <br/> ᠻᠢᠨᠣ᠋ <br/>ᠪᠦ᠋ᠦ <br/>}}
||a(shift+t)om <br/>e(shift+d) <br/> (shift+d)ugar <br/> (shift+d)(shift+v)fer <br/>l[(shift+n)t <br/>(shift+k)in(shift+o) <br/>bv(shift+v)
||атом <br/>эд <br/> дугаар <br/> дүгээр <br/>лент <br/>кино <br/>бүү
||Үсгийн онцлог хэлбэрийг гаргахын тулд тухайн үсгээ шифттэй давхар дарна. Эсвэл тухайн үсгийн ард Shift+1 дарна.
|-
||
||Хувилбар сонгуурыг дараах нөхцөлүүдийг бичихэд ашиглана.
||{{Mongol|ᢈᠦᠮᠦᠨ ᠦ᠋ <br/> ᠡᠵᠢ ᠶ᠋ᠢᠨ <br/> ᠮᠠᠯ ᠤ᠋ᠨ <br/> ᠮᠣᠳᠤᠨ ᠳ᠋ᠤ  <br/> ᠡᠵᠢ ᠳ᠋ᠦ <br/>ᠠᠪᠤ ᠠ᠋ᠴᠠ <br/>ᠰᠡᠳᢈᠢᠯ ᠢ᠋ <br/>ᠤᠰᠤ ᠶ᠋ᠢ <br/>ᠭᠠᠷ ᠢ᠋ᠶᠠᠷ  <br/>ᢉᠡᠷ ᠢ᠋ᠶᠡᠷ <br/> ᠭᠠᠷ ᠢ᠋ᠶᠠᠨ <br/> ᢉᠡᠷ ᠢ᠋ᠶᠡᠨ}}
|| kvmvn (shift+v) <br/>eji (shift+y)in <br/>mal (shift+u)n <br/>modun (shift+d)u <br/>eji (shift+d)v <br/>abu (shift+a)ca <br/>sedkil (shift+i) <br/>usu (shift+y)i <br/>gar (shift+i)yar  <br/>fer (shift+i)yer <br/> gar (shift+i)yan <br/> fer (shift+i)yen
|| хүний <br/>ээжийн <br/>малын <br/>модонд <br/>ээжид <br/>ааваас <br/>сэтгэлийг <br/>усыг <br/>гараар <br/>гэрээр
|| Нэрийн тийн ялгалын харьяалах (у/ү), (ун/үн), (йин) өгөх орших (ду/дү), заах (и/йи), гарах (ача), үйлдэх (ийар/ийэр) болон хамаатуулах (ийан/ийэн) нөхцөлүүдийг бичихдээ хувилбар сонгуур (FVS) ашиглана.
|-
| Shift+2 (Shift+,)
||Тэг урттай холбогч <br/>(ZWJ- <br/>Zero width joiner)
||{{Mongol|ᠠ‍ <br/>ᠡ‍ <br/>ᠣ‍᠂ <br/>ᠦ‍ ᠂ <br/>ᠨᠢ‍᠂ᠦ‍᠂ᠪᠠ‍ }}
||a(shift+2) <br/>e(shift+2) <br/>o(shift+,) <br/>v(shift+,) <br/>ni(shift+,)v(shift+,)ba(shift+2)
||А <br/>Э <br/>О. <br/>Ү. <br/>НҮБ
||Овгийн эхний үсэг, цагаан толгой гэх мэтэд үсгийг дангаар бичихэд мөн товчилсон үг бичихэд ашиглана.
|-
|
||
||{{Mongol|ᠠᠯᠲᠠᠨ‍ᠣᠳᠤ <br/>ᠨᠠᠰᠤᠨ‍ᠤᠷᠲᠤ <br/>ᠮᠡᠨᠳᠦ‍ᠠᠮᠤᠷ <br/>ᠠᠨᠤ‍ᠦᠵᠢᠨ }}
|| altan(shift+2)odu <br/>nasun(shift+2)urtu <br/>mendv(shift+2)amur <br/>anu(shift+2)vjin
||Алтан-Од <br/>Насан-Урт <br/>Мэнд-Амар <br/>А. Ану-Үжин
|| Өвөр Монголд дээрх тохиолдолд залгаж бичих ба эгшгийг үгийн эхний хэлбэрээр нь, гэхдээ титмийг шүд болгон бичдэг.
|-
|'
|| Эгшиг тусгаарлагч <br/>(MVS – <br/>Mongolian vowel separator)
|| {{Mongol|ᠪᠠᠶᠢᠨ᠎ᠠ<br/>ᠠᠬ᠎ᠠ <br/>ᢈᠡᠯᠡᠨ᠎ᠡ <br/>ᠪᠢᠴᠢᠯ᠎ᠡ }}
|| bayin'a <br/>ah'a <br/>kelen'e <br/>bicil'e
|| байна <br/>ах <br/>хэлнэ <br/>бичлээ
|| Үгээс тусад нь бичих эгшгийг бичихдээ үндсэн үгээ бичээд ' товчлуурыг дараад а/э товчлуурыг дарна.
|-
| Shift+/
|| Зураас <br/>(soft hyphen)
||{{Mongol|ᠠᠯᠲᠠᠨ᠆ᠣᠳᠤ <br/>ᠨᠠᠰᠤᠨ᠆ᠤᠷᠲᠤ <br/>ᠮᠡᠨᠳᠦ᠆ᠠᠮᠤᠷ <br/>ᠠᠨᠤ᠆ᠦᠵᠢᠨ}}
||altan(shift+/)odu <br/>nasun(shift+/)urtu <br/>mendv(shift+/)amur <br/>anu(shift+/)vjin
||Алтан-Од <br/>Насан-Урт <br/>Мэнд-Амар <br/>Ану-Үжин
||Монголд хоёроос дээш үгээс бүтсэн нэрийн хоёр дахь үг эгшгээр эхэлж байвал зураас тавьдаг.
|-
| / || Нуруу <br/>(nirugu)
|| {{Mongol|ᠨᠠ᠊ᠷᠣ᠋ <br/>ᠪᠠᠨ᠋᠊ᠨᠧᠷ <br/>ᠲᠧᠨ᠋᠊ᠨᠢᠰ}}
|| na/r(shift+o) <br/>ba(shift+n)/n[r <br/>t[(shift+n)/nis
|| Наро <br/> баннер <br/>теннис
|| Зориудаар нуруу нэмж бичих шаардлагатай үед дарна. Жишээ нь үгийн дунд орсон давхар н-ийг эр үгийн г үсгээс ялгахын тулд ашиглана.
|}
=== Үсгийн тайлбар ===
{| class="wikitable"
|-
! Латин !! Монгол тэмдэгт !! Жишээ !! Дарах товч !! Кириллээр !! Тайлбар
|-
| Q
|| {{Mongol|ᠥ }}
|| {{Mongol|ᠥᠳᠦ <br/>ᠥᠰ}}
|| qdv <br/>qs
|| өд <br/>өс
||
|-
| W
|| {{Mongol|ᠸ}}
|| {{Mongol|ᠬᠣᠷᠸᠠ <br/>ᠸᠠᠭᠠᠷ}}
|| horwa <br/>wagar
|| хорвоо  <br/>ваар
||
|-
| E
|| {{Mongol|ᠡ}}
|| {{Mongol|ᠡᠵᠢ <br/>ᠡᠨᠡ}}
|| eji <br/>ene
|| ээж <br/>энэ
||
|-
| R
|| {{Mongol|ᠷ}}
|| {{Mongol|ᠷᠠᠰᠢᠶᠠᠨ <br/>ᠠᠷᠪᠠᠨ}}
|| rasiyan<br/>arban
|| рашаан<br/>арван
||
|-
| T
|| {{Mongol|ᠲ}}
|| {{Mongol|ᠲᠡᠷᠡ <br/>ᠲᠡᠮᠡᢉᠡ}}
|| tere<br/>temefe
|| тэр <br/>тэмээ
||
|-
| Y
|| {{Mongol|ᠶ}}
|| {{Mongol|ᠶᠠᠮᠤᠨ ᠭᠤᠷᠪᠠ ᠶ᠋ᠢᠨ<br/>ᠣᠷᠤᠨ ᠢ᠋ᠶᠠᠨ <br/>ᠰᠠᠶᠢᠬᠠᠨ ᠰᠠᠶ᠋ᠢᠬᠠᠨ}}
|| yamun <br/>gurba (shift+y)in <br/>orun (shift+i)yan <br/>sayiqan <br/>sa(shift+y)ihan
|| яам <br/>гурвын <br/>орноо </br>сайхан <br/>саяхан
|| 1. Я гийгүүлэгч бүхий үгэнд шууд бичихэд этгэртэй гарна. <br/>2. -йин, ийан/ийэн нөхцөлийг бичихэд шилбэ хэлбэртэй гарна. <br/>3. Хос эгшгийн бүтцэд бичихэд шууд шилбэ хэлбэртэй гарна. <br/>4. Хос эгшигтэй адил бүтцэд “я” бичих үед ард нь FVS (хувилбар сонгуур) <br/>дарахад этгэр хэлбэртэй гарна.
|-
| U
|| {{Mongol|ᠤ}}
|| {{Mongol|ᠤᠯᠤᠰ <br/>ᠤᠬᠠᠭᠠᠨ}}
|| ulus <br/>uhagan
|| улс <br/>ухаан
||
|-
| I
|| {{Mongol|ᠢ}}
|| {{Mongol|ᠢᠨᠢᠶᠡ <br/>ᠢᠵᠢᠯᠢ}}
|| iniye <br/>ijili
|| инээ <br/>ижил
||
|-
| O
|| {{Mongol|ᠣ}}
|| {{Mongol|ᠣᠳᠤ <br/>ᠣᠯᠠᠨ}}
|| odu <br/>olan
|| одоо <br/>олон
||
|-
| P
|| {{Mongol|ᠫ}}
|| {{Mongol|ᠫᠠᠷᠢᠰ <br/>ᠫᠤᠤᠵᠢᠩ}}
|| paris <br/>puuji;
|| Парис <br/>пуужин
||
|-
| A
|| {{Mongol|ᠠ}}
|| {{Mongol|ᠠᠪᠤ <br/>ᠠᠮᠤᠷ}}
|| abu <br/>amur
|| аав <br/>амар
||
|-
| S
|| {{Mongol|ᠰ}}
|| {{Mongol|ᠰᠠᠷᠠᠨ <br/>ᠰᠤᠪᠤᠳ}}
|| saran <br/>subud
|| саран <br/>сувд
|| 
|-
| D
|| {{Mongol|ᠳ}}
|| {{Mongol|ᠡᠳᠡ <br/>ᠡᠳ᠋}}
|| ende <br/>e(shift+d)
|| энд <br/>эд
|| Зарим өвөрмөц бичлэгтэй үгэнд “д” үсгийг хэвтээ бичих хэрэгтэй бол <br/>хувилбар сонгох тэмдэгт (FVS) ашиглах ба shift+d дарна.
|-
| F
|| {{Mongol|ᢉ}}
|| {{Mongol|ᢉᠡᠷ <br/>ᢉᢈᠢᠷ}}
|| fer <br/>fkir
|| гэр <br/>хир
|| Эм үгийн “Гэ”
|-
| G
|| {{Mongol|ᠭ}}
|| {{Mongol|ᠭᠠᠯ <br/>ᠭᠠᠷᠴᠠᠭ}}
|| gal <br/>garcag
|| гал <br/>гарчиг
|| Эр үгийн “Га”
|-
| H
|| {{Mongol|ᠬ}}
|| {{Mongol|ᠬᠠᠤᠯᠢ <br/>ᠬᠠᠴᠢᠨ}}
|| hauli <br/>hacin
|| хууль <br/>хачин
|| Эр үгийн “Ха”
|-
| J
|| {{Mongol|ᠵ}}
|| {{Mongol|ᠵᠢᠯ <br/>ᠵᠠᠷᠢᠮ}}
|| jil <br/>jarim
|| жил <br/>зарим
||
|-
| K
|| {{Mongol|ᢈ}}
|| {{Mongol|ᢈᠡᠷᠪᠡ <br/>ᢈᠡᠯᠡ}}
|| kerbe <br/>kele
|| хэрвээ <br/>хэл
|| Эм үгийн “Хэ”
|-
| L
|| {{Mongol|ᠯ}}
|| {{Mongol|ᠯᠠ <br/>ᠯᠤᠤᠪᠠᠩ}}
|| la <br/>luuba;
|| лаа <br/>лууван
||
|-
| Z
|| {{Mongol|ᠽ}}
|| {{Mongol|ᠠᠽᠢ  <br/>ᠽᠠᠨᠳᠠᠨ}}
|| azi <br/>zandan
|| ази <br/>зандан
||
|-
| X
|| {{Mongol|ᠱ}}
|| {{Mongol|ᠱᠠᠭᠠᠷᠳᠠ <br/> ᠵᠢᠱᠢᠶᠡᠯᠡ }}
|| xagarda <br/>jixiyel
|| шаард <br/>жишээл
||
|-
| C
|| {{Mongol|ᠴ}}
|| {{Mongol|ᠴᠠᠭᠠᠨ <br/>ᠴᠢᠮᠡᢉᠡ}}
|| cagan <br/>cimefe
|| цагаан <br/>чимээ
||
|-
| V || {{Mongol|ᠦ}}
|| {{Mongol|ᠦᠨᠦᠷ <br/>ᢈᠦᠮᠦᠨ}}
|| vnvr <br/>kvmvn
|| үнэр <br/>хүмүүн ||
|-
| B
|| {{Mongol|ᠪ}}
|| {{Mongol|ᠪᠢ <br/>ᠪᠠᠭᠠᠲᠤᠷ}}
|| bi <br/>bagatur
|| би <br/>баатар
||
|-
| N
|| {{Mongol|ᠨ}}
|| {{Mongol|ᠠᠯᠲᠠᠨ <br/>ᠨᠠᠷᠠ}}
|| altan <br/>nara
|| алтан <br/>нар
||
|-
| M
|| {{Mongol|ᠮ}}
|| {{Mongol|ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ <br/>ᠮᠥᠩᢈᠡ}}
|| mo;gol <br/>mq;ke
|| Монгол <br/>мөнх
||
|}
=== Шифттэй дарагдах болон гадаад үсгүүд ===
{| class="wikitable"
|-
! Латин !! Монгол тэмдэгт !! Жишээ !! Дарах товч !! Кириллээр !! Тайлбар
|-
| [
|| {{Mongol|ᠧ}}
|| {{Mongol|ᠸᠧᠪ <br/>ᠯᠧᠨᠢᠨ }}
|| w[b <br/>l[nin
|| веб <br/>ленин
|| Гадаад үгийн “Е”
|-
| Shift+L
|| {{Mongol|ᡀ}}
|| {{Mongol|ᡀᠠᠭᠪᠠ <br/>ᡀᠠᠰᠠ }}
|| (shift+l)agba <br/>(shift+l)asa
|| лхагва <br/>Лхас
|| “Лх”
|-
| Shift+K
|| {{Mongol|ᠻ}}
|| {{Mongol|ᠻᠢᠨᠣ᠋ <br/>ᠻᠢᠷᠢᠯᠯ }}
|| (shift+k)in(shift+o) <br/>(shift+k)irill
|| кино <br/>кирилл
|| Гадаад үгийн “К” 
|-
| Shift+F
|| {{Mongol|ᠹ}}
|| {{Mongol|ᠹᠠᠻᠰ <br/>ᠹᠧᠷᠮ }}
|| (shift+f)a(shift+k)s <br/>(shif+f)[rm
|| факс <br/>ферм
|| Гадаад үгийн “Ф” 
|-
| Shift+C
|| {{Mongol|ᠼ}}
|| {{Mongol|ᠼᠢᠷᠻᠣᠨ <br/>ᠸᠠᠻᠼᠢᠨ }}
|| (shift+c)ir(shift+k)on <br/>wa(shift+k)(shift+c)in
|| циркон <br/>вакцин
|| Гадаад үгийн “Ц” 
|-
| Shift+H
|| {{Mongol|ᠾ}}
|| {{Mongol|ᠾᠷᠣᠮ <br/>ᠾᠯᠣᠷ }}
|| (shift+h)rom <br/>(shift+h)lor
|| хром <br/>хлор
|| Гадаад үгийн “Х”
|-
| Shift+Z
|| {{Mongol|ᠿ}}
|| {{Mongol|ᠿᠦᠷᠨᠠᠯ <br/>ᠿᠦᠻᠣᠸ}}
|| (shift+z)vrnal <br/>(shift+z)v(shift+k)ow
|| журнал <br/>Жуков || Гадаад үгийн “Ж”
|-
| Shift+X
|| {{Mongol|ᠺ}}
||
||
||
|| Чагтан “Га” үсэг.
|-
| Shift+R
|| {{Mongol|ᡁ}}
|| {{Mongol|ᡁᠢᠯᠢ }}
|| (shift+r)ili
|| Жыли
|| Хятад хэлний “жы” үеийг тэмдэглэх тусгай үсэг.
|-
| Shift+;
|| {{Mongol|ᡂ}}
|| {{Mongol|ᡂᠢ}}
|| (shift+;)i
|| чий
|| Хятад хэлний “qi” үеийг тэмдэглэх тусгай үсэг.
|}

Latest revision as of 15:02, 8 January 2025

Retrieved from "https://wiki.mngl.net/index.php?title=Бичих_зөвлөгөө&oldid=81"