Editing Бичих зөвлөгөө

= Бичих зөвлөмж =
== Бэлтгэл ==
Монгол бичихээр компьютерт бичихийн тулд дараах үндсэн алхмуудыг дагаарай.
# Фонт
#; Монгол бичгийн фонт суулгах [https://wiki.mngl.net/index.php?title=%D0%A1%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%85_%D0%B7%D0%B0%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%80#.D0.A4.D0.BE.D0.BD.D1.82_.D1.81.D1.83.D1.83.D0.BB.D0.B3.D0.B0.D1.85 заавар]
# Гарын драйвер
#; Өөрийн үйлдлийн системд тохирсон гарын драйвер суулгах [https://wiki.mngl.net/index.php?title=%D0%A1%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%85_%D0%B7%D0%B0%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%80#.D0.93.D0.B0.D1.80.D1.8B.D0.BD_.D0.B4.D1.80.D0.B0.D0.B9.D0.B2.D0.B5.D1.80_.D1.81.D1.83.D1.83.D0.BB.D0.B3.D0.B0.D1.85 заавар]
# Бичвэрийн программ
#; Монгол бичгээр босоо чиглэлд бичихийн тулд босоо чиглэл дэмждэг бичвэрийн программ байх шаардлагатай.
#;* Виндоус үйлдлийн системд Майкрософт оффис 2007 ба түүнээс шинэ хувилбар
#;* Мак үйлдлийн системд Лайбре оффис
#;* Линүкс үйлдлийн системд Лайбре оффис юм уу Опеноффис дээр бичихийг зөвлөж байна.
#; Хэрвээ танд оффис байхгүй бол үйлдлийн системдээ тохирсон төлбөргүй, нээлттэй эх бүхий [https://www.libreoffice.org/download/download/ Лайбре оффис], [http://www.openoffice.org/download/ Опен оффис]ыг татаж аваарай.
# Гарын байрлал
#; Доорх зурагт монгол бичгийн гарын байрлалыг харуулав.
#; Анхаарах <nowiki>:</nowiki> Монгол бичгийн гарын байрлал нь латин цагаан толгойн qwerty байрлалтай бараг адил бөгөөд Гэ-f, Га-g, Ха-h, Хэ-k үсгүүд дээр тус тус байршиж байгааг анхаарна уу.
[[File:keyboard-layout.png|710px|center|alt=Гарын байрлал|Гарын байрлал ]]

== Оффисын программууд дээр бичих ==
=== Майкрософт оффис ===
Майкрософт оффис нь 2007 ба түүнээс шинэ хувилбартаа босоо чиглэл дэмждэг болсон. Та майкрософт оффист монгол бичгээр босоо чиглэлд бичихдээ дараах алхмуудыг дагана уу.


'''БАРИМТЫН ТОХИРГОО'''

{| class="wikitable"
|-
|'''1. Хэлээ сонгох:'''<br>
Хэлээ "Mongolian (Traditional Mongolian, Mongolia)" болгон сонгох (Таны үйлдлийн систем виндоус 7 бол "Mongolian (Traditional Mongolian, PRC)"-г сонгоно)<br>
[https://wiki.mngl.net/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D1%87%D0%B8%D1%85_%D0%B7%D3%A9%D0%B2%D0%BB%D3%A9%D0%B3%D3%A9%D3%A9#.D0.91.D1.8D.D0.BB.D1.82.D0.B3.D1.8D.D0.BB Бэлтгэл] хэсэгт гарын драйвер суулгаснаар таны хэлний сонголтод монгол бичиг орж ирсэн байх болно.
|
[[File:Language_bar.PNG|border|300px|center|alt=Хэл сонгох|Хэл сонгох]]<br>

|-
|'''2. Майкрософт оффист босоо чиглэл идэвхжүүлэх:'''<br>
Оффисын Page Layout цэсний Text Direction-аас Vertical for Mongolian-ыг сонгон босоо чиглэл идэвхжүүлнэ.
|
[[File:Text_direction.PNG|border|300px|center|alt=Босоо чиглэл|Босоо чиглэл]]<br>

|-
| colspan="2" |'''3. Бичих:'''<br>
Тунгаамал загварыг дэмжсэн фонт сонгоно. (MongolianScript, Classical Mongolian Dashtseden гэх мэт)<br>
Ингээд л шууд бичиж эхэлнэ.<br>
[[File:Text-2.PNG|border|600px|center|alt=Фонт сонгох|Фонт сонгох]]
|}

=== Лайбре оффис ===
Та Лайбре оффист монгол бичгээр босоо чиглэлд бичихдээ дараах алхмуудыг дагана уу.<br>

'''ҮНДСЭН ТОХИРГОО'''

{| class="wikitable"
|-
|'''CTL идэвхжүүлэх алхам 1:'''<br>
CTL буюу "Төвөгтэй бичвэрийг зураглах" сонголтыг идэвхжүүлэхдээ Tools->Language->For All Text->More-г сонгоно.
|
[[File:Libre-1.png|border|300px|center|alt=CTL идэвхжүүлэх|CTL идэвхжүүлэх]]
|
|-
|'''CTL идэвхжүүлэх алхам 2:'''<br>
Гарч ирсэн цонхноос Asian болон Complex text layout-г идэвхжүүлэн Apply дарна.
|
[[File:Libre-2.png|border|300px|center|alt=CTL идэвхжүүлэх|CTL идэвхжүүлэх]]
|
|-
|'''CTL-ийн үндсэн фонт сонгох:'''<br>
CTL-ийн үндсэн фонтоор монгол бичгийн фонт сонгосноор таныг монгол бичгээр бичиж эхлэхэд автоматаар танин тухайн фонт руу шилжинэ.<br>
Basic Fonts(CTL) рүү орон фонтыг монгол бичгийн фонт болгон тохируулна
|
[[File:Libre-3.png|border|300px|center|alt=Фонт тохируулах|Фонт тохируулах]]
|
|}

'''Санамж: Эдгээр алхмуудыг нэг удаа тохируулахад таны тохиргоо хадгалагдах тул оффис нээх бүрдээ тохируулах шаардлагагүй. '''<br>


'''БАРИМТЫН ТОХИРГОО'''

{| class="wikitable"
|-
|'''Босоо чиглэл идэвхжүүлэх алхам 1:'''<br>
Format цэсний Page-ийг сонгоно.
|
[[File:Libre-4.png|border|300px|center|alt=Босоо чиглэл тохируулах|Босоо чиглэл тохируулах]]
|
|-
|'''Босоо чиглэл идэвхжүүлэх алхам 2:'''<br>
Text direction-ээс Left-to-right(vertical) сонгоно. Ингэснээр та тухайн баримтад босоо чиглэлд бичих боломжтой болно.<br>

'''Санамж:''' Хэрвээ таны оффис хуучирсан хувилбар бол энэ хэсэгт Left-to-right(vertical) сонголт гарч ирэхгүй. Тиймээс оффисоо шинэчлэх эсвэл [https://wiki.mngl.net/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D1%87%D0%B8%D1%85_%D0%B7%D3%A9%D0%B2%D0%BB%D3%A9%D0%B3%D3%A9%D3%A9#.D0.9E.D0.BF.D0.B5.D0.BD_.D0.BE.D1.84.D1.84.D0.B8.D1.81 энэ] хэсэгт бичсэнчлэн загвар файлыг Лайбре оффисоор нээн бичнэ.
|
[[File:Libre-5.png|border|300px|center|alt=Босоо чиглэл тохируулах|Босоо чиглэл тохируулах]]
|
|-
|'''Монгол бичгээр бичих:'''<br>
1. Хэлний сонголтоос "Mongolian (Mongolian script, Bolorsoft)"-г сонгоно.<br>
2. Бичнэ.
|
[[File:Libre-6.png|border|300px|center|alt=Бичих|Бичих]]
|
|}

=== Опен оффис ===
Опен оффис монгол бичгийн босоо чиглэл дэмждэг боловч тохиргоо нь нээгдээгүй тул загвар файлын тусламжтай бичнэ. Ийнхүү бичихдээ дараах алхмуудыг дагна уу.

'''Опен оффист бичих заавар'''

{| class="wikitable"
|-
|'''Загвар файл татаж авах:'''<br>
Энэ [https://www.mngl.net/downloads/templates/mongolian_script.ott холбоос]оор орж загвар файл татаж авна. Татсан загвар файл дээр хулганын баруун товчийг дарж "Open with"-ыг сонгоно.
|
[[File:Open-1.PNG|border|300px|center|alt=Загвар файл нээх|Загвар файл нээх]]
|
|-
|'''Загвар файл нээх:'''<br>
Гарч ирсэн цонхноос Опен оффис программыг сонгоно. Цаашид энэ файлыг дандаа Опен оффисоор нээхийг хүсвэл "Always use this app to open .ott files" цонхыг идэвхжүүлэн OK дарна.
|
[[File:Open-2.PNG|border|300px|center|alt=Загвар файл нээх|Загвар файл нээх]]
|
|-
|colspan=2 |'''Загвар файл нээх:'''<br>
Нээгдсэн загвар файл дараах байдалтай харагдана. Үсгийн фонт өөр харагдаж байвал танд тухайн фонт суугаагүй байна гэсэн үг. (Фонтуудыг https://www.mngl.net/download/ хаягаас татаж авна.)<br>
Та монгол бичгээр бичих бүрдээ энэхүү файлыг засварлан бичиж болно.<br>
[[File:Open-3.PNG|border|600px|center|alt=Загвар файл нээх|Загвар файл нээх]]
|-
|'''Хэл сонгох:'''<br>
Хэлээ "Mongolian (Traditional Mongolian, Mongolia)" болгон сонгоно. (Таны үйлдлийн систем виндоус 7 бол "Mongolian (Traditional Mongolian, PRC)"-г сонгоно)<br>
[https://wiki.mngl.net/index.php?title=%D0%91%D0%B8%D1%87%D0%B8%D1%85_%D0%B7%D3%A9%D0%B2%D0%BB%D3%A9%D0%B3%D3%A9%D3%A9#.D0.91.D1.8D.D0.BB.D1.82.D0.B3.D1.8D.D0.BB Бэлтгэл] хэсэгт гарын драйвер суулгаснаар таны хэлний сонголтод монгол бичиг орж ирсэн байх болно.<br>

Ингээд Опен оффис программ дээр босоо чиглэлд бичих боломжтой боллоо.
|
[[File:Language_bar.PNG|border|300px|center|alt=Хэл сонгох|Хэл сонгох]]
|
|
|}

'''Санамж: Хэрвээ та Мак үйлдлийн системийн хэрэглэгч бол Опен оффисын Мак дээрх хувилбар чиглэлийн алдаатай тул ижил төстэй Лайбре оффис программыг хэрэглэхийг зөвлөж байна.'''<br>

== Гарын байрлал ==
Монгол бичгээр хурдан, зөв бичихийн тулд гарын байрлал болон тусгай тэмдэгтүүдийн талаар мэдэх шаардлагатай.
[[File:keyboard-layout.png|710px|center|alt=Гарын байрлал|Гарын байрлал ]]

=== Тусгай тэмдэгтийн тайлбар ===

{| class="wikitable"
|-
! rowspan="2" | Латин товч !! rowspan="2" | Нэр !! colspan="3" | Жишээ !! rowspan="2" | Тайлбар
|-
! Монгол бичгээр1 !! Дарах товч !! Кириллээр
|-
| ‘ || Нөхцөл залгавар холбогч <br/>(NNBSP) || {{Mongol|ᠡᠵᠢ ᠶᠢᠨ <br/>ᠮᠠᠯ ᠤᠨ <br/>ᠠᠮᠢᠲᠠᠨ ᠤ <br/>ᠰᠡᠳᢈᠢᠯ ᠢ }} || eji‘yin  <br/>mal‘un <br/>amitan‘u <br/>sedkil‘i || ээжийн <br/>малын <br/>амьтны <br/>сэтгэлийг || Тусад нь бичих залгаврын өмнө дарна. 
|-
| Shift+1  || Хувилбар сонгуур <br/>(FVS - <br/>Free variation selector) || {{Mongol|ᠠᠲ᠋ᠣᠮ <br/>ᠡᠳ᠋ <br/>ᠯᠧᠨ᠋ᠲ <br/> ᠻᠢᠨᠣ᠋ <br/>   ᠪᠦ᠋ᠦ <br/>}} || at(shift+1)om <br/>ed(shift+1) <br/>l;n(shift+1)t <br/>(shift+k)ino(shift+1) <br/>bv(shift+1)v || атом <br/>эд <br/>лент <br/>кино <br/>бүү || Үсгийн онцлог хэлбэрийг гаргахын тулд тухайн үсгийнхээ ард дарна.
|-
| Shift+2 <br/>(shift+a <br/>shift+e) <br/> || Эгшиг тусгаарлагч <br/>(MVS – <br/>Mongolian vowel separator) || {{Mongol|ᠪᠠᠶᠢᠨ᠎ᠠ<br/>ᠠᠬ᠎ᠠ <br/>ᢈᠡᠯᠡᠨ᠎ᠡ <br/>ᠪᠢᠴᠢᠯ᠎ᠡ }} || bayin(shift+a) <br/>ah(shift+a) <br/>kelen(shift+e) <br/>bicil(shift+e) || байна <br/>ах <br/>хэлнэ <br/>бичлээ || Үгээс тусад нь бичих эгшгийн өмнө дарна. <br/>Хялбарчлахын үүднээсshift+a, shift+e дээр мөн байрлуулсан.
|-
| Shift+6 || Зураас <br/>(soft hyphen) 
|style="min-width:100px"| <div class="mb" style="display:inline-block; height:100px">ᠠᠯᠲᠠᠨ᠆ᠣᠳᠤ <br/>ᠨᠠᠰᠤᠨ᠆ᠤᠷᠲᠤ <br/>ᠮᠡᠨᠳᠦ᠆ᠠᠮᠤᠷ <br/>ᠠᠨᠤ᠆ᠦᠵᠢᠨ <br/></div> || altan(shift+6)odu <br/>nasun(shift+6)urtu <br/>mendv(shift+6)amur <br/>anu(shift+6)vjin || Алтан-Од <br/>Насан-Урт <br/>Мэнд-Амар <br/>Ану-Үжин || Монголд хоёроос дээш үгээс бүтсэн нэрийн хоёр дахь үг эгшгээр эхэлж байвал зураас тавьдаг. 
|-
| Shift+[ || Тэг урттай холбогч <br/>(ZWJ- <br/>Zero width joiner) || {{Mongol|ᠠᠯᠲᠠᠨ‍ᠣᠳᠤ <br/>ᠨᠠᠰᠤᠨ‍ᠤᠷᠲᠤ <br/>ᠮᠡᠨᠳᠦ‍ᠠᠮᠤᠷ <br/>ᠠᠨᠤ‍ᠦᠵᠢᠨ }} || altan(shift+[)odu <br/>nasun(shift+[)urtu <br/>mendv(shift+[)amur <br/>anu(shift+[)vjin || Алтан-Од <br/>Насан-Урт <br/>Мэнд-Амар <br/>А. Ану-Үжин || Өвөр Монголд дээрх  тохиолдолд залгаж бичих ба эгшгийг үгийн эхний хэлбэрээр нь, гэхдээ титмийг шүд болгон бичдэг. 
|-
|  ||  || {{Mongol|ᠠ‍ <br/>ᠡ‍ <br/>ᠣ‍᠂ <br/>ᠦ‍ ᠂ }} || a(shift+[) <br/>e(shift+[) <br/>o(shift+[), <br/>v(shift+[), || А <br/>Э <br/>О. <br/>Ү. || Овгийн эхний үсэг, цагаан толгой гэх мэтэд үсгийг дангаар бичих үед дарна. 
|-
| Shift+’ || Нуруу <br/>(nirugu) || {{Mongol|ᠨᠠ᠊ᠷᠣ᠋ }} || na(shift+’)ro(shift+1) || Наро || Зориудаар нуруу нэмж бичих шаардлагатай үед дарна.
|}

=== Үсгийн тайлбар ===

{| class="wikitable"
|-
! Латин !! Монгол тэмдэгт !! Жишээ !! Дарах товч !! Кириллээр !! Тайлбар
|-
| Q || {{Mongol|ᠥ }}|| {{Mongol|ᠥᠳᠦ <br/>ᠥᠰ}} || qdv <br/>qs || өд <br/>өс <br/> <br/> <br/> ||
|-
| W || {{Mongol|ᠸ}}|| {{Mongol|ᠬᠣᠷᠸᠠ <br/>ᠸᠠᠭᠠᠷ}} || horwa <br/>wagar || хорвоо  <br/>ваар ||
|-
| E || {{Mongol|ᠡ}}  || {{Mongol|ᠡᠵᠢ <br/>ᠡᠨᠡ}} || eji <br/>ene || ээж <br/>энэ ||
|-
| R || {{Mongol|ᠷ}}|| {{Mongol|ᠷᠠᠰᠢᠶᠠᠨ <br/>ᠠᠷᠪᠠᠨ}} || rasiyan<br/>arban || рашаан<br/>арван ||
|-
| T || {{Mongol|ᠲ}}|| {{Mongol|ᠲᠡᠷᠡ <br/>ᠲᠡᠮᠡᢉᠡ}} || tere<br/>temefe || тэр <br/>тэмээ ||
|-
| Y || {{Mongol|ᠶ}}|| {{Mongol|ᠶᠠᠮᠤᠨ ᠭᠤᠷᠪᠠ ᠶᠢᠨ<br/>ᠣᠷᠤᠨ ᠢᠶᠠᠨ <br/>ᠰᠠᠶᠢᠬᠠᠨ ᠰᠠᠶ᠋ᠢᠬᠠᠨ}} || yamun <br/>gurba‘yin <br/>orun‘iyan <br/>sayiqan  <br/>say(shift+1)ihan || яам <br/>гурвын <br/>орноо </br>сайхан <br/>саяхан || 1. Я гийгүүлэгч бүхий үгэнд шууд бичихэд этгэртэй гарна. <br/>2. -йин, ийан/ийэн нөхцөлийг бичихэд шилбэ хэлбэртэй гарна.  <br/>3. Хос эгшгийн бүтцэд бичихэд шууд шилбэ хэлбэртэй гарна. <br/>4. Хос эгшигтэй адил бүтцэд “я” бичих үед ард нь FVS (хувилбар сонгуур) дарахад этгэр хэлбэртэй гарна. 
|-
| U || {{Mongol|ᠤ}}|| {{Mongol|ᠤᠯᠤᠰ <br/>ᠤᠬᠠᠭᠠᠨ}} || ulus <br/>uhagan || улс <br/>ухаан ||
|-
| I || {{Mongol|ᠢ}}|| {{Mongol|ᠢᠨᠢᠶᠡ <br/>ᠢᠵᠢᠯᠢ}} || iniye <br/>ijili || инээ <br/>ижил ||
|-
| O || {{Mongol|ᠣ}}|| {{Mongol|ᠣᠳᠤ <br/>ᠣᠯᠠᠨ}} || odu <br/>olan || одоо <br/>олон ||
|-
| P || {{Mongol|ᠫ}}|| {{Mongol|ᠫᠠᠷᠢᠰ <br/>ᠫᠤᠤᠵᠢᠩ}} || paris <br/>puujishift+n || Парис <br/>пуужин || 
|-
| [ || {{Mongol|ᠺ}}||  ||  ||  || Чагтан “Га” үсэг. 
|-
| A || {{Mongol|ᠠ}}|| {{Mongol|ᠠᠪᠤ <br/>ᠠᠮᠤᠷ}} || abu <br/>amur || аав <br/>амар || 
|-
| S || {{Mongol|ᠰ}}|| {{Mongol|ᠰᠠᠷᠠᠨ <br/>ᠰᠤᠪᠤᠳ}} || saran <br/>subud || саран <br/>сувд || Зарим өвөрмөц бичлэгтэй үгэнд “д” үсгийг хэвтээ бичих хэрэгтэй бол ард нь хувилбар сонгох тэмдэгт  (FVS) буюу shift+1 дарна. 
|-
| D || {{Mongol|ᠳ}}|| {{Mongol|ᠡᠳᠡ <br/>ᠡᠳ᠋}} || ende <br/>ed(shift+1) || энд <br/>эд || 
|-
| F || {{Mongol|ᢉ}}|| {{Mongol|ᢉᠡᠷ <br/>ᢉᢈᠢᠷ}} || fer <br/>fkir || гэр <br/>хир || Эм үгийн “Гэ” 
|-
| G || {{Mongol|ᠭ}}|| {{Mongol|ᠭᠠᠯ <br/>ᠭᠠᠷᠴᠠᠭ}}|| gal <br/>garcag || гал <br/>гарчиг || Эр үгийн “Га” 
|-
| H || {{Mongol|ᠬ}}|| {{Mongol|ᠬᠠᠤᠯᠢ <br/>ᠬᠠᠴᠢᠨ}} || hauli <br/>hacin || хууль <br/>хачин || Эр үгийн “Ха” 
|-
| J || {{Mongol|ᠵ}}|| {{Mongol|ᠵᠢᠯ <br/>ᠵᠠᠷᠢᠮ}} || jil <br/>jarim || жил <br/>зарим ||
|-
| K || {{Mongol|ᢈ}}|| {{Mongol|ᢈᠡᠷᠪᠡ <br/>ᢈᠡᠯᠡ}} || kerbe <br/>kele || хэрвээ <br/>хэл || Эм үгийн “Хэ” 
|-
| L || {{Mongol|ᠯ}}|| {{Mongol|ᠯᠠ <br/>ᠯᠤᠤᠪᠠᠩ}} || la <br/>luuba(shift+n) || лаа <br/>лууван ||
|-
| Z || {{Mongol|ᠽ}}|| {{Mongol|ᠠᠽᠢ  <br/>ᠽᠠᠨᠳᠠᠨ}} || azi <br/>zandan || ази <br/>зандан ||
|-
| X || {{Mongol|ᠱ}}|| {{Mongol|ᠱᠠᠭᠠᠷᠳᠠ <br/>ᠵᠢᠱᠢᠶᠡᠯᠡ }} || xagarda <br/>jixiyel || шаард <br/>жишээл ||
|-
| C || {{Mongol|ᠴ}}|| {{Mongol|ᠴᠠᠭᠠᠨ  <br/>ᠴᠢᠮᠡᢉᠡ}} || cagan <br/>cimefe || цагаан <br/>чимээ ||
|-
| V || {{Mongol|ᠦ}}|| {{Mongol|ᠦᠨᠦᠷ <br/>ᢈᠦᠮᠦᠨ}} || vnvr <br/>kvmvn || үнэр <br/>хүмүүн ||
|-
| B || {{Mongol|ᠪ}}|| {{Mongol|ᠪᠢ <br/>ᠪᠠᠭᠠᠲᠤᠷ}} || bi <br/>bagatur || би <br/>баатар ||
|-
| N || {{Mongol|ᠨ}}|| {{Mongol|ᠠᠯᠲᠠᠨ <br/>ᠨᠠᠷᠠ}} || altan <br/>nara || алтан <br/>нар ||
|-
| M || {{Mongol|ᠮ}}|| {{Mongol|ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ <br/>ᠮᠥᠩᢈᠡ}} || mo(shift+n)gol <br/>mq(shift+n)ke || Монгол <br/>мөнх ||
|}

=== Шифттэй дарагдах болон гадаад үсгүүд ===

{| class="wikitable"
|-
! Латин !! Монгол тэмдэгт !! Жишээ !! Дарах товч !! Кириллээр !! Тайлбар
|-
| Shift+A || {{Mongol| ᠎ᠠ }} || {{Mongol|ᠪᠠᠶᠢᠨ᠎ᠠ <br/>ᠠᠬ᠎ᠠ }} || bayinshift+a <br/>ahshift+a || байна <br/>ах || Үгийн адагт орсон орхиц А  (эгшиг тусгаарлагч MVS тэмдэгтийн хамт) 
|-
| Shift+E || {{Mongol| ᠎ᠡ }} || {{Mongol|ᢈᠡᠨ᠎ᠡ <br/>ᠨᠡᠷ᠎ᠡ }} || gen(shift+e) <br/>ner(shift+e) || гэнэ <br/>нэр || Үгийн адагт орсон орхиц Э  (эгшиг тусгаарлагч MVS тэмдэгтийн хамт) 
|-
| Shift+N || {{Mongol| ᠩ}} || {{Mongol|ᠠᠩᠬ᠎ᠠ <br/>ᠡᠩᢈᠡ }} || a(shift+n)h(shift+a) <br/>e(shift+n)ke || анх <br/>энх || Их инхлэг 
|-
| Shift+L || {{Mongol| ᡀ}} || {{Mongol|ᡀᠠᠭᠪᠠ <br/>ᡀᠠᠰᠠ }} || (shift+l)agba <br/>(shift+l)asa || лхагва <br/>Лхас || “Лх” 
|-
| ; || {{Mongol| ᠧ}} || {{Mongol|ᠸᠧᠪ <br/>ᠯᠧᠨᠢᠨ }} || w;b <br/>l;nin || веб <br/>ленин || Гадаад үгийн “Е” 
|-
| Shift+K || {{Mongol| ᠻ}} || {{Mongol|ᠻᠢᠨᠣ᠋ <br/>ᠻᠢᠷᠢᠯᠯ }} || (shift+k)ino(shift+1) <br/>(shift+k)irill || кино <br/>кирилл || Гадаад үгийн “К”  
|-
| Shift+F || {{Mongol| ᠹ}} || {{Mongol|ᠹᠠᠻᠰ <br/>ᠹᠧᠷᠮ }} || (shift+f)a(shift+k)s <br/>(shif+f);rm || факс <br/>ферм || Гадаад үгийн “Ф”  
|-
| Shift+C || {{Mongol| ᠼ}} || {{Mongol|ᠼᠢᠷᠻᠣᠨ <br/>ᠸᠠᠻᠼᠢᠨ }} || (shift+c)ir(shift+k)on <br/>wa(shift+k)(shift+c)in || циркон <br/>вакцин || Гадаад үгийн “Ц”  
|-
| Shift+H || {{Mongol| ᠾ}} || {{Mongol|ᠾᠷᠣᠮ <br/>ᠾᠯᠣᠷ }} || (shift+h)rom <br/>(shift+h)lor || хром <br/>хлор || Гадаад үгийн “Х” 
|-
| Shift+J || {{Mongol| ᠿ}} || {{Mongol|ᠿᠦᠷᠨᠠᠯ <br/>ᠿᠦᠻᠣᠸ}} || (shift+j)vrnal <br/>(shift+j)v(shift+k)ow || журнал <br/>Жуков || Гадаад үгийн “Ж”
|-
| Shift+Q || {{Mongol| ᡂ}} || {{Mongol|ᡂᠢ }} || (Shift+q)i || чий || Хятад хэлний “qi” үеийг тэмдэглэх тусгай үсэг.
|-
| Shift+Z || {{Mongol| ᡁ}} || {{Mongol|ᡁᠢᠯᠢ }} || (shift+z)ili || Жыли || Хятад хэлний “жы” үеийг тэмдэглэх тусгай үсэг.
|}